شبکه کامپیوتری به زبان ساده
در دنیای امروز که سرعت رشد فناوری اطلاعات به طور چشم گیری افزایش داشته است و اگر اغراق نکنیم روزانه صدها خبر پیرامون این حوزه منتشر می شود، عبارت شبکه های کامپیوتری یکی از مهم ترین ارکان این حوزه می باشد. در حال حاضر کمتر کسی پیدا می شود که با شبکه های کامپیوتری سر و کار نداشته باشد، چه با اتصال تلفن همراه به اینترنت از طریق تکنولوژی اینترنت پرسرعت 4G و یا انجام امور مربوط به کسب و کار در حالی که در محل کار خود پشت کامپیوتر نشسته و متصل به شبکه سازمانی هستید.
به طور خلاصه شبکه های کامپیوتری به گروهی از کامپیوترهای متصل به هم گفته می شود. این کامپیوترها می توانند کامپیوترهای شخصی (PC,Laptop) و یا کامپیوترهای سرویس‌دهنده (Server) باشند که با استفاده از دستگاه هایی نظیر سوئیچ (Switch) و مسیریاب (Router) به یکدیگر متصل شده و تشکیل یک شبکه کامپیوتری را داده اند.
امّا امروزه دستگاه های زیاد دیگری اعم از سیستم های دوربین مداربسته (CCTV) ، تلفن های مبتنی بر آی پی (VoIP) ، تبلت ها (Tablet) ، تلفن های هوشمند (Smartphone) و کنسول های بازی (Game Console) قابلیت اتصال به شبکه کامپیوتری را دارند. حتی فراتر از تمام این ها، اینترنت اشیاء (IoT-Internet of Things) قابلیت اتصال هرچیزی به شبکه های کامپیوتری را فراهم می کند. پس بهتر است تا چند سال آینده بگوییم «امروزه چیزی را پیدا نمی‌کنیم که با شبکه‌های کامپیوتری سرو کار نداشته باشد.
هدف از ایجاد شبکه های کامپیوتری ایجاد اتصال (Connection) و به اشتراک گذاری منابع (Resource Sharing) است. اتصال بین کامپیوتر و سرور در یک شبکه سازمانی و یا اتصال لپ تاپ به اینترنت از طریق تکنولوژی WiFi ، به اشتراک گذاری پرینتر (Printer Sharing) و فایل (File Sharing) در شبکه کامپیوتری، دسترسی به نرم افزار اتوماسیون اداری بر روی وب (Web)، ارسال ایمیل (E-mail)، از جمله امکاناتی است که شبکه های کامپیوتری برای ما فراهم می‌کنند. همچنین به لطف انواع تکنولوژی های VoIP و Video Conferance امکان ارتباط صوتی و تصویری بر روی بستر شبکه‌های کامپیوتری وجود دارد.
شبکه کامپیوتری چگونه کار می کند؟
شبکه‌های کامپیوتری به مجموعه‌ای از دستگاه‌ها اجازه می‌دهند تا داده‌ها و منابع را از طریق اتصالات سیمی یا بی‌سیم با یکدیگر به اشتراک بگذارند. تنظیمات شبکه برای هر موقعیتی که در آن استفاده می‌شود، انعطاف‌پذیر و منحصربه‌فرد است. هر شبکه به دو چیز اساسی نیاز دارد: اولی آداپتور شبکه که به کامپیوتر اجازه می‌دهد تا با شبکه تعامل داشته باشد و دومی نوعی هاب متمرکز که دستگاه‌ها می‌توانند برای دسترسی به شبکه به آن متصل شوند.
به‌عنوان‌مثال، مودم اینترنتی ارائه‌شده توسط ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی شما نحوه اتصال کامپیوتر شخصی شما به اینترنت است (به‌عنوان آداپتور شبکه شما عمل می‌کند). روتر بی‌سیمی که لپ‌تاپ، تلفن هوشمند و چاپگر خود را با استفاده از WiFi به آن متصل می‌کنید، نشان می‌دهد که چگونه دستگاه‌های اضافی می‌توانند به اتصال اینترنت شما دسترسی پیدا کنند (به‌عنوان مرکز متمرکز شما عمل می‌کند). امنیت شبکه در دنیای شبکه کامپیوتری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و باید به جنبه امنیتی شبکه بسیار توجه شود. پس‌ازآنکه فهیمدیم که شبکه چیست و چگونه کار می‌کند نوبت به این رسیده که بفهمیم یک شبکه کامپیوتری چه اهمیتی در زیرساخت فن‌آوری اطلاعات دارد.
انواع شبکه های کامپیوتری
ممکن است از خود بپرسید انواع شبکه چیست و در دنیای امروزی چه شبکه‌های مورداستفاده قرار می‌گیرند؟ شبکه کامپیوتری را می‌توان بر اساس معیارهای متعددی مانند رسانه انتقال، اندازه شبکه، توپولوژی و هدف سازمانی طبقه‌بندی کرد. بر اساس مقیاس جغرافیایی، انواع شبکه مختلف عبارت‌اند از:
- شبکه شخصی (PAN): PAN به شبکه‌ای اطلاق می‌شود که فقط توسط یک نفر برای اتصال چندین دستگاه مانند لپ‌تاپ به اسکنر و غیره استفاده می‌شود.
- شبکه محلی (LAN): شبکه محلی دستگاه‌ها را در یک منطقه جغرافیایی محدود مانند مدارس، بیمارستان‌ها یا ساختم آن‌های اداری به هم متصل می‌کند.
- شبکه فضای ذخیره‌سازی (SAN): SAN یک شبکه اختصاصی است که ذخیره‌سازی داده‌ها در سطح بلوک را تسهیل می‌کند.
- شبکه‌های محوطه دانشگاه (CAN): شبکه‌های محوطه دانشگاه مجموعه‌ای از شبکه‌های محلی متصل به هم هستند. آن‌ها توسط نهادهای بزرگ‌تر مانند دانشگاه‌ها و دولت‌ها استفاده می‌شوند.
- شبکه متروپولیتن (MAN): MAN یک شبکه کامپیوتری بزرگ است که در سراسر یک شهر پخش می‌شود.
- شبکه گسترده (WAN): شبکه‌های گسترده مناطق بزرگ‌تری مانند شهرهای بزرگ، ایالت‌ها و حتی کشورها را پوشش می‌دهند.
- شبکه خصوصی سازمانی (EPN): یک شبکه خصوصی سازمانی یک شبکه واحد است که یک سازمان بزرگ از آن برای اتصال چندین مکان اداری خود استفاده می‌کند.
- شبکه‌های نانومقیاس: این شبکه‌ها ارتباط بین حسگرهای کوچک و محرک‌ها را امکان‌پذیر می‌کنند.
